Ứng dụng khoa học công nghệ phòng chống cháy rừng

Xã Na Tông (huyện Điện Biên) có hơn 6.000ha rừng với khoảng 4 điểm thường xuyên có nguy cơ xảy ra cháy, nhưng hiện nay chỉ có một công chức kiểm lâm địa bàn phụ trách. Trong khi đó, mùa khô hanh đúng vào thời điểm người dân đốt nương nên khả năng cháy rừng không thể lường trước. Tuy nhiên, từ khi ứng dụng các tiến bộ khoa học vào công tác PCCCR nên công việc của kiểm lâm địa bàn cũng vơi bớt khó khăn.

Anh Lò Ngọc Kim, kiểm lâm địa bàn xã Na Tông chia sẻ: Bên cạnh các phần mềm tích hợp trên thiết bị thông minh, hàng ngày kiểm lâm địa bàn đều nhận được tin nhắn từ biển báo hiệu cấp dự báo cháy rừng tự động. Hệ thống tự động về đo nhiệt độ, độ ẩm và dự báo cấp độ cháy rừng khu lòng chảo Điện Biên; rồi tự động thông báo cho kiểm lâm địa bàn thông qua tin nhắn SMS. Từ đó, chúng tôi có cơ sở để tham mưu cho chính quyền địa phương chủ động xây dựng phương án phòng chống cháy rừng trên địa bàn.

Biển báo hiệu cấp dự báo cháy rừng tự động đã được Chi cục Kiểm lâm trang cấp, lắp đặt tại Hạt Kiểm lâm huyện Điện Biên từ năm 2021. Cứ vào khoảng 13 giờ hàng ngày, hệ thống biển sẽ tự động lấy hai giá trị về nhiệt độ và độ ẩm từ cảm biến để cho ra kết quả cấp dự báo cháy rừng. Biển báo hiệu cấp dự báo cháy rừng tự động gửi tin nhắn kết quả cấp dự báo cháy rừng vào điện thoại của công chức kiểm lâm. Từ đó, công chức kiểm lâm phụ trách địa bàn xã tham mưu cho UBND các xã phụ trách có các biện pháp PCCCR phù hợp. Ngoài ra, Hạt Kiểm lâm huyện Điện Biên còn thường xuyên theo dõi thông tin cảnh báo cháy rừng trên trang thông tin điện tử tại địa chỉ: http://www.kiemlam.org.vn của Cục Kiểm lâm và ứng dụng công nghệ trong công tác quản lý, bảo vệ rừng và PCCCR.

Ông Lê Văn Quý, Phó Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm huyện Điện Biên cho biết: Về ứng dụng công nghệ trong công tác quản lý rừng, Hạt Kiểm lâm đã triển khai các phần mềm ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác quản lý, bảo vệ rừng như: Sử dụng ảnh vệ tinh để theo dõi tăng/giảm rừng, các phần mềm Mapinfo, Qgis dành cho công chức kỹ thuật sử dụng phần mềm trên máy vi tính để biên tập bản đồ; phần mềm theo dõi tài nguyên rừng của Tổng cục Lâm nghiệp cho công chức kỹ thuật cập nhật diễn biến rừng, tham mưu trình cấp có thẩm quyền công bố hiện trạng rừng. Đồng thời ứng dụng thu thập dữ liệu thực địa (FRMS Mobile được cài đặt trên máy tính bảng, điện thoại thông minh) nhằm hỗ trợ cho công tác khảo sát, đo đếm diện tích biến động rừng tại thực địa và báo cáo số liệu của kiểm lâm địa bàn và các chủ rừng lên cấp trên; máy định vị GPS… Đơn vị cũng đặc biệt quan tâm đến việc ứng dụng công nghệ thông tin nhằm phát hiện sớm cháy rừng, các biến động tăng/giảm rừng để có biện pháp xử lý kịp thời và thực hiện việc theo dõi diễn biến rừng, trình cấp có thẩm quyền công bố hiện trạng rừng hàng năm đảm bảo đúng quy định, chính xác biến động rừng trên địa bàn quản lý.

Cùng với việc áp dụng các khoa học, kỹ thuật, Hạt Kiểm lâm huyện Điện Biên còn phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan, UBND các xã tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về lâm nghiệp. Tăng cường công tác kiểm tra, đôn đốc việc triển khai thực hiện quản lý, bảo vệ rừng và PCCCR của các xã; đặc biệt là kiểm tra việc tổ chức trực phòng cháy, chữa cháy rừng; kịp thời tổng hợp, báo cáo kết quả thực hiện về UBND huyện để theo dõi và chỉ đạo. Nhờ triển khai đồng bộ các giải pháp, Hạt Kiểm lâm huyện Điện Biên đã giúp nâng cao nhận thức cho nhân dân về vai trò đặc biệt quan trọng của rừng đối với phát triển kinh tế - xã hội, bảo vệ môi trường sinh thái và hạn chế các ảnh hưởng tiêu cực của biến đổi khí hậu.

Những thiết bị, phần mềm công nghệ đã giúp lực lượng kiểm lâm phát hiện, cảnh báo sớm các thay đổi bất thường, phát hiện kịp thời các điểm nguy cơ xảy ra cháy rừng, cập nhật chính xác những biến động về rừng và đất lâm nghiệp, kịp thời ngăn chặn, xử lý các hành vi vi phạm pháp luật… Thông qua các ứng dụng khoa học công nghệ góp phần nâng cao hiệu quả PCCCR; đồng thời giảm áp lực đối với cấp ủy, chính quyền địa phương cũng như lực lượng chức năng trong công tác quản lý, bảo vệ rừng.